پیام‌رسان‌های ایرانی در مسیر رشد

درحالی‌که در سال‌های اخیر شاهد سرمایه‌گذاری دولت در پیام‌رسان‌های داخلی و محدودیت‌ برای شبکه‌های اجتماعی خارجی بودیم به نظر می‌رسد فیلترینگ آنچنان در میزان استقبال و تولیدمحتوای کاربران در این بسترها مفید نبوده است. مقایسه عملکرد پنج سکوی تلگرام، توییتر، اینستاگرام، ایتا وروبیکا درسال گذشته، داده‌های کمی و کیفی این بسترها را از طریق سامانه پایشگر شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد. داده‌ها از یکم فروردین تا ۲۹اسفند۱۴۰۲ و از میان همه بسترها و داده‌های فارسی زبان استخراج شده است. از نظر میزان محتوای تولیدشده، تلگرام فارسی با حدود ۴۰۰ میلیون پست در صدر قرار دارد. توییترفارسی و ایتا با محتوای نزدیک به ۲۰۰ میلیون و با اختلاف بسیار کمی رتبه‌های دوم و سوم را به دست‌آوردند. روبیکا با حدود ۱۲۰میلیون پست چهارم و اینستاگرام با ۴۰میلیون پست، رتبه پنجم را از نظر میزان تولید محتوا در سال ۱۴۰۲ به دست‌آوردند. باید به این نکته اشاره کرد که استخراج اینستاگرام به‌دلیل محدودیت‌های این پلتفرم بسیار سخت است‌، بنابراین همه محتوای منتشرشده در اینستاگرام امکان جمع‌آوری و مقایسه ندارد. تعداد کاربران و نرخ مشارکت، شاخص دیگری برای مقایسه فعالیت بسترهای مختلف مجازی است. بنابر داده‌های سامانه پایشگر شبکه‌های اجتماعی، اینستاگرام و توییتر بیشترین تعداد کاربر و روبیکا و ایتا کمترین تعداد تولیدکننده محتوا را در یک ساله گذشته داشته‌اند. کاربران اینستاگرام استخراج‌شده در سال گذشته از سوی سامانه، چهار میلیون کاربر بوده در حالی‌که این میزان کاربر در توییتر حدود دو میلیون اکانت مختلف بوده است. تلگرام با یک میلیون کاربر در رتبه سوم میزان کاربران قرار می‌گیرد. دو پیام رسان و شبکه‌ اجتماعی روبیکا و ایتا با ۳۰۰ و ۲۰۰هزار کاربر، کمترین تعداد کاربران را در سال‌ گذشته داشته‌اند. با بررسی نرخ مشارکت کاربران که نسبتی است میان تعداد محتوا و تعداد کاربران، می‌توان به‌نوعی متوسط تولیدمحتوای هر کاربر را در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی استخراج و مقایسه کرد. این میزان در بسترهای یادشده شامل توییتر ۱۰۲، تلگرام ۳۹۱، اینستاگرام ۹، روبیکا ۳۷۰ و ایتا ۹۰۷ است. اگر اینستاگرام را به‌دلیل کامل‌نبودن دیتاها در این مقایسه کنار بگذاریم، ایتا با بیشترین و توییتر با کمترین نرخ مشارکت در یک ساله گذشته مشخص می‌شوند. نرخ مشارکت تلگرام و روبیکا به‌گونه جالبی نزدیک به هم است.