کاهش سهمیه بنزین و آدرس اشتباه به جامعه

پمپ‌های بنزین این روز‌ها در شهر‌های بزرگ و کوچک کشور از همیشه شلوغ‌تر هستند و شهروندان برای تامین سوخت باید زمان بیشتری را در صف‌های ایجاد شده بگذرانند. در این بین برخی مسئولان انگشت اتهام را به سمت مردم می‌گیرند و ادعا می‌کنند به دلیل نوع رفتار مردم مصرف سوخت در کشورمان بالاست.

این درحالی است که در چنین مواقعی اگر مردم را متهم کنیم و توپ را به زمین آن‌ها بیندازیم، بزرگترین خطا را انجام داده‌ایم و به نوعی به جامعه آدرس اشتباه داده‌ایم، زیرا وضعیت ناوگان حمل و نقل عمومی کلانشهری مانند تهران نشان می‌دهد که مردم از تمام ظرفیت این ناوگان فرسوده و نامناسب استفاده می‌کنند. به همین دلیل نباید آن‌ها را مسئول افزایش مصرف بنزین در کشور دانست و گفت شهروندان ‌ از خودرو‌های شخصی بیش از حد استفاده می‌کنند.

بنابراین باید تاکید کرد که عمکرد نامناسب در حوزه اجرایی کشور سبب شده است که مصرف سوخت در کشورمان افزایش پیدا کند. لازم به یادآوری است؛ شرایطی که اکنون در حوزه بنزین با آن رو به رو هستیم به دلیل اقدامات و ترک فعل‌هایی است که در حدود ۱۰ سال اخیر اتفاق افتاده است.

سال‌هاست که بحث توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی در کشورمان جدی گرفته نمی‌شود و شاهد تردد خودرو‌های فرسوده در معابر شهر‌های کشور هستیم، خودرو‌هایی که مصرف سوخت آن‌ها استاندارد نیست و به آلودگی‌هوای کلانشهر‌ها نیز دامن می‌زنند. علاوه براین برای تولید خودرو‌های کم مصرف نیز اقدامات لازم در کشور انجام نشده است و هر روز خودرو‌های بیشتری در کشور دچار فرسودگی می‌شوند. این درحالی است که اجازه واردات خودرو‌های کم مصرف و هیبریدی نیز داده نمی‌شود.

در این بین بحث تنوع سبد سوخت کشور نیز جدی گرفته نشده است، باید بخشی از خودرو‌های کشور اکنون برقی می‌شد و شهروندان به راحتی به خودرو‌های هیبریدی دسترسی می‌داشتند و یا دست‌کم شرایط برای استفاده از سوخت سی‌ان‌جی و ال‌پی‌جی فراهم می‌شد. اگر چنین رویکردی در اولویت قرار می‌گرفت، مصرف سوخت نیز در کشور کاهش پیدا می‌کرد و از فشار سنگینی که این روز‌ها روی بنزین است، کاسته می‌شد.

این درحالی است که ظرفیت سی ان جی کشور در چند سال اخیر توسعه پیدا نکرده است و طرح احداث جایگاه سی ان‌ جی و تولید خودروی گاز سوز جدی گرفته نمی‌شود. برای مدتی به این مهم در کشورمان توجه شد و حدود ۲۶۰۰ جایگاه احداث شد. اما حدود ۱۰ سال است که این رویکرد به فراموشی سپرده شده است. این بی‌توجهی سبب شده که این روز‌ها جایگاه‌های سی‌ان‌جی موجود با حدود ۵۰ درصد ظرفیت فعالیت کنند، زیرا سازوکار قیمتی مناسبی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است. در واقع این روز‌ها مسئولان باید هزینه استفاده از سی‌ان‌جی را کاهش دهند تا مصرف بنزین در کشور کاهش پیدا کند.

فراموش نکنیم که تجربه نشان داده است که اقداماتی مانند کاهش میزان سهمیه‌ها و ایجاد تغییر در سقف سوختگیری مساله بنزین را در کشور برطرف نمی‌کند. این اقدامات حکم مُسکن را دارد و پس از مدتی شرایط دوباره نامناسب خواهد شد.

مساله بنزین باید ریشه‌ای‌تر بررسی شود و کنترل و مدیریت آن به مجموعه‌ای از اقدامات نیاز دارد. ما نباید منتظر بمانیم تا بی‌توجهی به مسائل کشور به بحران منجر شود و سپس با استفاده از راهکار‌هایی که حکم مُسکن را دارند افتخار کنیم که بحران را مدیریت کرده‌ایم. باید شرایط به گونه‌ای مدیریت شود که کشور گرفتار بحران نشود.