کارنامه یک سال بازار ایران

سال۱۴۰۲ در شرایطی آغاز شد که انتظارات تورمی در بالاترین حد خود قرار داشت. انتظارات تورمی به این معناست که افراد در زمانی که قیمت‌ها در حال تغییر است، وارد بازارها می‌شوند و انتظار دارند افزایش تورم، کالای خریداری‌‌شده آنها را نیز ارزشمند‌تر کند. تورم از دو محرک رشد نقدینگی و نرخ ارز تاثیر می‌پذیرد. آمار نشان می‌دهد در ابتدای امسال نرخ رشد نقدینگی بیش از ۳۳ درصد بود که اکنون به ۲۵.۲درصد رسیده است. این در حالی است که هدف‌گذاری بانک مرکزی برای رشد نقدینگی در سال‌جاری ۲۵ درصد بود که به نظر می‌رسد به هدف تعیین‌شده بسیار نزدیک است. محرک دیگر نرخ ارز است که در ابتدای امسال هر دلار آمریکا ۵۳ هزار و ۲۰۰ تومان قیمت داشت و اکنون که در روزهای پایانی سال قرار داریم، به ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده است. آمارها نشان می‌دهد انتظارات تورمی در سال ۱۴۰۲ پایین آمده و میل به سرمایه‌گذاری برای بازارهای غیرمولد کاهش یافته است. 

دیپلماسی ارزی
یکی از دلایل ثبات در بازار ارز به گفته برخی کارشناسان اجرای سیاستی با عنوان تثبیت اقتصادی است. البته بانک مرکزی اعلام کرده که منظورش از تثبیت اقتصادی به معنای ثبات قیمت نیست، بلکه پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد است. از سوی دیگر دیپلماسی ارزی که امسال اتفاق افتاد تا حد زیادی به کنترل بازار ارز کمک کرد. به این صورت که ارزهای بلوکه‌شده ایران که در کشورهای مختلف قرار داشت، آزاد شده و در دسترس قرار گرفت. همین موضوع تاثیر زیادی داشت تا محرک اصلی اقتصاد ایران کمترین نوسان را در پنج سال گذشته داشته باشد. از سال ۹۷ نوسانات نرخ ارز وارد مسیر دیگری شد و شوک‌های زیادی را تجربه کرد. در واقع از نوسانات ۱۰ تا ۲۰ درصدی به گرانی‌های ۲۰۰ تا۳۰۰ درصدی رسیدیم. ابتدای سال ۹۷ هر دلار آمریکا ۴۲۰۰ تومان بود که در میانه سال به ۱۹ هزار تومان رسید و در پایان سال روی ۱۴ هزار تومان ایستاد. ابتدای سال ۹۸ هر دلار آمریکا ۱۴ هزار و ۱۰۰ تومان قیمت خورد و درپایان سال ۱۶هزار و ۲۰۰ تومان فروخته شد.ابتدای سال ۹۹ دلار آمریکا ۱۶ هزار تومان قیمت داشت و در مهرماه به ۳۴ هزار تومان رسید و در پایان سال ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت خورد. در سال ۱۴۰۰ نوسان اندک بود و اعداد و ارقام بین ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان در نوسان بود اما در سال ۱۴۰۱ دلار آمریکا از این رقم در اسفندماه به حدود ۶۲ هزار تومان رسید و در ابتدای سال‌جاری ۵۳ هزار و ۲۰۰ تومان قیمت خورد. نوسانات نشان می‌دهد تلاطم بازار ارز بسیار اندک بوده است.